Hủy hợp đồng mua bán nhà khi một bên qua đời?

Tôi sắp xếp lại di vật của mẹ mới thấy hợp đồng đã được công chứng và giấy nhận tiền. Mẹ tôi mất, hợp đồng có bị chấm dứt không?

Gia đình tôi chỉ có ba mẹ con. Vừa qua, mẹ mất đột ngột do tai nạn giao thông. Anh em tôi đang học ở Hà Nội, không biết trước đó mẹ đã chuyển nhượng một căn nhà 50m2 ở Ninh Bình.

Nay tôi sắp xếp lại di vật của mẹ mới thấy hợp đồng đã được công chứng và giấy nhận tiền. Mẹ tôi mất, hợp đồng này có bị chấm dứt hiệu lực không?

Nguyễn Minh Vũ

Trả lời:

Điều 424 Bộ luật Dân sự quy định, hợp đồng dân sự chấm dứt trong các trường hợp:

“1. Hợp đồng đã được hoàn thành;

2. Theo thỏa thuận của các bên;

3. Cá nhân giao kết hợp đồng chết, pháp nhân hoặc chủ thể khác chấm dứt mà hợp đồng phải do chính cá nhân, pháp nhân hoặc chủ thể đó thực hiện;

4. Hợp đồng bị hủy bỏ, bị đơn phương chấm dứt thực hiện;

5. Hợp đồng không thể thực hiện được do đối tượng của hợp đồng không còn và các bên có thể thỏa thuận thay thế đối tượng khác hoặc bồi thường thiệt hại;

6. Các trường hợp khác do pháp luật quy định”.

Mẹ bạn mất đột ngột khi đang thực hiện giao dịch nên sẽ không dẫn đến việc hợp đồng dân sự mặc nhiên bị chấm dứt. Mặt khác, hợp đồng đã được công chứng, chứng thực nên theo quy định tại Điều 44, Luật công chứng về hủy bỏ hợp đồng, giao dịch thì “việc sửa đổi, bổ sung, huỷ bỏ hợp đồng, giao dịch đã được công chứng chỉ được thực hiện khi có sự thoả thuận, cam kết bằng văn bản của tất cả những người đã tham gia hợp đồng, giao dịch đó và phải được công chứng”.

Như vậy, trừ trường hợp, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã được công chứng do mẹ bạn xác lập trước khi mất bị tòa án tuyên vô hiệu thì hợp đồng này sẽ không mặc nhiên bị chấm dứt hiệu lực. Người nhận chuyển nhượng cũng không thể đơn phương chấm dứt hợp đồng này.

Luật sư Trương Anh Tú
Văn phòng luật sư Trương Anh Tú