TT – Tôi ly hôn từ năm 2005. Vừa qua tôi có bán một chiếc xe hơi bốn chỗ cho người khác, bên công chứng yêu cầu phải có chữ ký của hai vợ chồng, tôi đã trình giấy quyết định ly hôn của tòa án thì họ lại yêu cầu tôi phải về quê làm giấy chứng nhận độc thân.
Tôi đã về quê làm giấy đó nhưng tôi nghĩ như vậy có cần thiết không trong khi giấy xe đứng tên một mình tôi, vậy có phải là làm khó cho dân không?
– Trả lời: Theo Bộ luật dân sự hiện hành thì khi bán tài sản, người bán phải chứng minh mình là chủ sở hữu tài sản đó hoặc là người được chủ sở hữu cho phép bán hoặc được ủy quyền cho bán. Đối với việc bán tài sản chung do nhiều người cùng làm chủ sở hữu thì phải được sự đồng ý của các chủ sở hữu chung đó. Theo Luật hôn nhân và gia đình năm 2000, vợ chồng có quyền và nghĩa vụ ngang nhau trong việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản thuộc sở hữu chung vợ chồng.
Vì thư của anh không nêu rõ chiếc xe hơi này có là tài sản chung của anh với vợ cũ hay không, nếu có thì đã được đôi bên hoặc tòa án giải quyết xong chưa nên xin trả lời anh theo những tình huống sau:
– Nếu đây là tài sản chung vợ chồng nhưng chưa được hai bên hoặc tòa án giải quyết xong thì khi bán chiếc xe này, vẫn cần sự đồng ý của vợ cũ của anh. Do vậy, việc cơ quan công chứng yêu cầu anh xuất trình tài liệu thể hiện vợ cũ của anh đồng ý bán xe là đúng.
– Nếu đây là tài sản chung vợ chồng nhưng đã được đôi bên hoặc tòa án giải quyết xong theo hướng xác định xe này thuộc sở hữu riêng của anh hoặc đây là tài sản do anh tạo lập sau khi ly hôn vào năm 2005 thì khi bán không cần có sự đồng ý của người vợ cũ. Tuy nhiên, pháp luật cho phép chủ sở hữu có quyền nhập tài sản riêng của mình thành tài sản chung với người khác.
Mặt khác, hiện nay dù pháp luật quy định tài sản thuộc sở hữu chung vợ chồng mà phải đăng ký quyền sở hữu (nhà, đất, ôtô…) thì trong giấy chứng nhận phải ghi tên hai vợ chồng nhưng thực tiễn trong nhiều trường hợp, giấy chứng nhận chỉ đứng tên một người. Do đó, nếu không có tranh chấp thì đó là tài sản chung vợ chồng, nếu có tranh chấp thì người có tên trong giấy chứng nhận quyền sở hữu phải chứng minh được tài sản này thuộc sở hữu riêng của mình (được cho riêng, thừa kế riêng…). Trường hợp không chứng minh được là tài sản riêng thì tài sản đó sẽ được xem là tài sản chung vợ chồng.
Do đó, việc cơ quan công chứng đề nghị anh xuất trình giấy chứng nhận độc thân là sự thận trọng cần thiết. Điều này cũng sẽ giúp anh có thêm tài liệu để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình nếu trong hoặc sau khi bán xe có người tranh chấp với anh liên quan đến quyền sở hữu chiếc xe này.
