Mới đây, Văn phòng công chứng (VPCC) Ninh Thị Hiền đã phát hiện một đối tượng nghi làm giả giấy xác nhận tình trạng hôn nhân (gọi tắt là giấy xác nhận độc thân) để bán nhà.
Giả giấy xác nhận độc thân để bán nhà
Bà Ninh Thị Hiền kể: Tháng 6, bà NTNA đến VPCC Ninh Thị Hiền ký hợp đồng chuyển nhượng nhà, đất ở quận 7 (TP.HCM) do bà A. đứng tên chủ sở hữu cho người khác. Hồ sơ công chứng thiếu giấy xác nhận độc thân của bà A. Bà A. cho biết ngày mai UBND phường hẹn trả giấy xác nhận độc thân cho bà nên VPCC “tạm treo” hồ sơ để hôm sau bà A. mang tới bổ sung.
Đúng hẹn, hôm sau bà A. đem giấy xác nhận độc thân đến VPCC bổ sung để lấy hồ sơ về. Phát hiện giấy xác nhận độc thân có nhiều điểm bất thường, công chứng viên nghi vấn là giấy giả nên hỏi lại thì bà A. cho biết giấy do UBND phường cấp. Tuy nhiên, sau khi công chứng viên giữ giấy xác nhận độc thân lại để xác minh thì bà A… đi luôn, không quay lại VPCC để hoàn tất hồ sơ công chứng nữa.
Bà Ninh Thị Hiền (Trưởng VPCC Ninh Thị Hiền). Ảnh: KP
Hai đề xuất để đối phó giấy tờ giả
Theo bà Ninh Thị Hiền, mặc dù hiện nay bản thân các tổ chức hành nghề công chứng cũng như từng công chứng viên, với sự hỗ trợ có trách nhiệm của Sở Tư pháp TP.HCM, đã nỗ lực “chống chọi” với tình trạng giấy tờ giả nhưng chỉ có thể hạn chế đến mức thấp nhất có thể. Có những trường hợp làm giả quá tinh vi, công chứng viên không thể phát hiện được và vẫn bị lừa. Do đó, nếu có cơ sở dữ liệu thông tin về nhân thân, tài sản (đối tượng giao dịch) thì công chứng viên chỉ cần truy cập vào đó là có được những thông tin cần thiết để công chứng, góp phần đảm bảo trật tự, an toàn xã hội.
Từ đó bà Hiền đề xuất xây dựng cơ sở dữ liệu, đồng thời tăng cường phối hợp chia sẻ thông tin giữa các ngành, các cấp liên quan đến tài sản, nhân thân. Về việc chia sẻ thông tin, Điều 17 Luật Căn cước công dân 2014 có quy định cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình được cung cấp, trao đổi thông tin, tài liệu với cơ sở dữ liệu căn cước công dân. Thông tư số 04/2013 của Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng có quy định về xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai. Tuy nhiên, các quy định này là quy định chung, thiếu hướng dẫn cụ thể và đó là rào cản, khó khăn cho các tổ chức, cá nhân (trong đó có tổ chức hành nghề công chứng) tiếp cận thông tin.
Bên cạnh đó, theo bà Hiền, các cơ quan chức năng phải xử lý nghiêm các trường hợp làm giấy tờ giả, sử dụng giấy tờ giả. Đồng thời hoàn thiện hệ thống pháp luật theo hướng nâng cao chế định trách nhiệm cá nhân, tính trung thực của người dân, quy định chế tài nghiêm khắc hơn cho các hành vi này.