Hiện công ty của bà gặp một số vướng mắc trong hoạt động kinh doanh liên quan đến Luật Đất đai và Luật Kinh doanh bất động sản.
Cụ thể, theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản có hiệu lực từ ngày 1/7/2015, đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì chỉ được xây nhà ở để cho thuê, nếu đất thực hiện dự án nhà ở đó là đất thuê
Điểm d, Khoản 2, Điều 183 Luật Đất đai 2013 cũng quy định, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thuê đất trả tiền hàng năm chỉ được “cho thuê nhà ở trong trường hợp được phép đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở”. Như vậy, trường hợp này không được phép xây dựng nhà ở để bán. Nhưng trường hợp thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì lại được gộp chung với trường hợp giao đất có thu tiền sử dụng đất và không có quy định tương tự như nêu trên.
Bà Ngân hỏi, có thể hiểu, theo Luật Đất đai thì doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được cho thuê đất trả tiền một lần vẫn được bán nhà ở không? Nếu được bán nhà ở thì lại trái với Luật Kinh doanh bất động sản, nếu không được thì những doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được cho thuê đất đầu tư dự án nhà ở, khu đô thị từ trước năm 2013 được tiếp tục bán các căn hộ trong dự án, hay phải chuyển sang cho thuê?
Đồng thời, bà Ngân nhận thấy, khoản 5, Điều 60 Luật Đất đai 2013 quy định “doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất 1 lần cho cả thời gian thuê để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê trước ngày Luật này có hiệu lực thì được tiếp tục thuê đất trong thời hạn sử dụng đất còn lại…”.
Bà Ngân hỏi, nội dung “… được tiếp tục thuê đất trong thời hạn sử dụng đất còn lại…” có được hiểu là vẫn được tiếp tục quyền bán nhà ở, hay phải tuân theo Luật Kinh doanh bất động sản mới, nghĩa là tiếp tục quyền thuê đất, nhưng chỉ được cho thuê nhà ở, không được bán?
Về vấn đề này, Bộ Xây dựng có ý kiến như sau:
Theo quy định tại Điểm d, Khoản 1, Điều 56 Luật Đất đai 2013 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2014) thì doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hàng năm hoặc thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê để thực hiện dự án đầu tư nhà ở để cho thuê.
Theo Khoản 3, Điều 11 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2015) thì doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được Nhà nước cho thuê đất để đầu tư xây dựng nhà ở để cho thuê, đầu tư xây dựng nhà, công trình xây dựng không phải là nhà ở để bán, cho thuê, cho thuê mua.
Theo các quy định nêu trên thì kể từ ngày 1/7/2014, ngày Luật Đất đai có hiệu lực thi hành, trường hợp doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được Nhà nước cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở thì chỉ được cho thuê nhà ở, không được bán nhà ở.
Trường hợp doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê từ năm 2012 (trước ngày có hiệu lực của Luật Đất đai 2013) thì được tiếp tục thực hiện việc bán theo quy định tại Khoản 5, Điều 60 Luật Đất đai năm 2013 về xử lý trường hợp giao đất, cho thuê đất trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành.
Cụ thể, “Người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất 1 lần cho cả thời gian thuê để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê trước ngày Luật này có hiệu lực thì được tiếp tục thuê đất trong thời hạn sử dụng đất còn lại hoặc chuyển sang giao đất có thu tiền sử dụng đất theo quy định của Luật này nếu có nhu cầu…”.
Tuy nhiên, đối với nhà ở mà chủ đầu tư triển khai bán từ ngày 1/7/2015 phải có đủ điều kiện theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 và Luật Nhà ở năm 2014.